Yzermans CJ, Donker GA, Kerssens JJ, Dirkzwager AJE, Soeteman RJH, Ten Veen PMH. Gezondheidsproblemen voor en na de vuurwerkramp. Een longitudinaal onderzoek in Enschedese huisartsenpraktijken. Huisarts Wet 2006;49(6):294-9.
Doel Het doel van dit onderzoek was aard en hoeveelheid van de gezondheidsproblemen na te gaan die samenhangen met de vuurwerkramp in Enschede. De explosie op 13 mei 2000 veroorzaakte 23 doden en ruim 1000 gewonden.
Methode Een longitudinaal onderzoek onder (89% van alle) getroffenen (N=9329) en controlepersonen (N=7392) dat de gezondheid 16 maanden voor en 2,5 jaar na de ramp vergelijkt op basis van elektronische dataverzameling in Enschedese huisartsenpraktijken. De onderzoekers codeerden klachten en diagnoses met behulp van de International Classification of Primary Care (ICPC), vergeleken de prevalenties van symptoomclusters voor en na de ramp tussen slachtoffers en controlepersonen, en onderzochten met behulp van hiërarchische lineaire modellen de risicofactoren voor het ontwikkelen van gezondheidsproblemen.
Resultaten Tweeënhalf jaar na de ramp hadden de slachtoffers die noodgedwongen moesten verhuizen tweemaal zoveel psychische problemen als de controlepersonen, de andere slachtoffers een derde meer. Bij slachtoffers die vóór de ramp psychische problemen hadden, was het risico op psychische problemen na de ramp groter. Slachtoffers die noodgedwongen moesten verhuizen, hadden meer lichamelijk onverklaarde klachten (LOK), vooral gedurende een periode van grote media-aandacht voor de ramp. Beide groepen slachtoffers lieten een stijging van gastro-intestinale symptomen zien 2,5 jaar na de ramp, zowel in vergelijking met de controlepersonen als vergeleken met het niveau van voor de ramp.
Conclusies Tweeënhalf jaar na de ramp hadden de slachtoffers meer psychische problemen, LOK en gastro-intestinale symptomen dan vóór de ramp. Psychische problemen vóór de ramp en noodgedwongen verhuizen waren voorspellers van meer psychische problemen na de ramp.
