Van Gijn-Roeterink CA, Van den Berg KM, Van Lier TAR. Harttamponnade, een levensbedreigende complicatie na een coronary bypass. Huisarts Wet 2003;46(11):624-6.
Ook al is een harttamponnade na hartchirurgie voor cardiologen en cardiochirurgen een bekende complicatie, voor de huisarts geldt dit veel minder. Tegenwoordig zijn patiënten na een hartoperatie zo snel weer thuis dat de huisarts ook ernstige postoperatieve complicaties kan zien. Een harttamponnade kan nog ontstaan als de operatie al twee tot vier weken geleden is, zeker als de antistolling te hoog is ingesteld. Gezien het levensbedreigende karakter van harttamponnade is het van belang dat de huisarts aan de diagnose denkt wanneer er een plotselinge knik is in het herstel na hartchirurgie.
Omdat de aanwezigheid van pulsus paradoxus sterk wijst op een harttamponnade, beschrijven we in dit artikel hoe de pulsus paradoxus gemeten dient te worden.