In motiverende gespreksvoering worden vijf basisgesprekstechnieken gebruikt. Deze technieken zijn: vragen stellen, reflectief luisteren, bevestigen, samenvatten en informatie en advies geven. Vragen kunnen open of gesloten zijn, gericht op kennismaking en op samenwerking. Toestemming vragen voor het geven van informatie of advies, is daar een specifiek voorbeeld van. Door reflectief luisteren, reageren op de patiënt met eenvoudige of complexe reflecties, laat de verpleegkundige horen dat ze probeert te begrijpen wat de patiënt bedoelt te zeggen. De verpleegkundige bevestigt de patiënt in waarden die belangrijk voor hem zijn en vergroot zelfvertrouwen door te bevestigen. Motivatie voor verandering wordt vergroot door vragen te stellen die verandertaal ontlokken. Voorbeelden zijn de schaalvragen naar belang van en vertrouwen in verandering, of de voordelen van verandering en nadelen van het huidig gedrag. Als een patiënt besluit te veranderen dan kan de verpleegkundige een veranderplan bespreken waarmee succesvolle verandering versterkt wordt.
