In muziektherapie wordt methodisch gewerkt met de elementen van muziek, zoals melodie, ritme en harmonie. Dat kan receptief (luisteren naar muziek) maar ook actief (zoals spelen, zingen, componeren en improviseren). Bij musiceren speelt afstemming op anderen een essentiële rol. Hierdoor worden in de therapie snel interactie- en communicatiepatronen zichtbaar. Muziektherapie kan cliënten helpen om hun sociale en communicatieve vaardigheden te verbeteren, hun emoties leren herkennen, inzien, verwerken en ermee omgaan. Ook kan door muziektherapie zelfvertrouwen en copingvaardigheid groter worden, het kan helpen te ontspannen en concentratievermogen vergroten. Specifieke gedragspatronen worden in muziektherapie bewust gemaakt en gedragsalternatieven kunnen direct actief vormgegeven en geoefend worden. Een groep kan daarbij een belangrijke functie vervullen als klankbord en oefenruimte.
