In dit hoofdstuk zal een aantal onderdelen van het psychiatrisch onderzoek besproken worden, waarvan het status-mentalisonderzoek het belangrijkst is. Met dit onderzoek worden de psychiatrische klachten en symptomen geïnventariseerd door middel van de anamnese en worden de psychopathologische verschijnselen vastgesteld door middel van observatie, exploratie en tests. Het is de bedoeling dat je een zo objectief mogelijke indruk krijgt van de trias psychica: het cognitief, affectief en conatief functioneren van de patiënt. Uit het psychiatrisch onderzoek volgt in het geval van psychopathologie een structuurdiagnose. Hierin worden beschreven: de huidige psychiatrische symptomen, de eventuele etiologie of pathogenese, de psychosociale context, de verwachtingen over het natuurlijke beloop en meest effectieve behandeling.