Zowel de huidige technologische vooruitgang als een beter begrijpen van de natuur hebben ertoe geleid dat we een deterministische kijk op het leven aannemen, en dat we de neiging hebben ons vermogen om de loop der gebeurtenissen te controleren, overschatten. Het feit dat we in deze collectieve, moderne psyche te weinig rekening houden met onzekerheid, leidt te dikwijls tot dwangmatig eerder dan rationeel handelen, en kan aanleiding geven tot een verkeerd begrijpen van ongewenste gevolgen. Een rationele beslisser zou niet alleen rekening moeten houden met onzekerheden, maar zou zelfs moeten trachten ze waar mogelijk te kwantificeren. Een dergelijke benadering vereist een probabilistische manier van denken en een goed begrip van de verschillende componenten die bijdragen tot een rationele beslissing. Hieronder vormen onder meer de wiskundige concepten verwachtingswaarde en nutsfunctie krachtige hulpmiddelen die ons kunnen helpen om onze patiënten op een objectieve wijze te begeleiden tot onderbouwde beslissingen, die hun hopelijk voordeel brengen en vooral vermijden dat wij hun schade berokkenen.