Dit hoofdstuk biedt een theoretisch kader voor persoonsgerichte en gedragsgerichte zelfmanagementondersteuning door de verpleegkundige. Bij zelfmanagement of eigen regie gaat het om gedrag: dagelijkse beslissingen nemen en aanpassen van gedrag. Verschillende modellen beschrijven het gedragsveranderingsproces. Het determinantenmodel (ASE-model) beschrijft de determinanten van de intentie (motivatie), barrières en vaardigheden en de uiteindelijke gedragsverandering. Het ‘stages of change’-model beschrijft de stadia precontemplatie, contemplatie, preparatie, actie en behoud. Voor de verpleegkundige beroepsuitoefening is de stappenreeks ontwikkeld: Openstaan, Begrijpen, Willen, Kunnen, Doen en Blijven doen. De stappenreeks beslaat het gehele traject vanaf het zich (nog niet) bewust zijn van een probleem tot en met volhouden van de gedragsverandering. Soms doorloopt de patiënt alle stappen in een gesprek, soms een of enkele stappen. De verpleegkundige bespreekt met de patiënt zijn wensen en mogelijkheden voor zelfmanagement en zorg. Zij werkt daarbij met de stappen van samen beslissen. Motiverende gespreksvoering helpt om te reageren op weerstand van de patiënt en de ambivalentie te vergroten.
